Geguritan Cangak


Niki Wantah transkip geguritan sang cangak sane pipil tiang saking kaset. Geguritan punika karembayang olih I Nyoman Rede lan kartos olih Dewa Aji Wanten saking Negara-Bali. Yaning meled jagi mirengang mp3 nyane, rarisang downloadring link puniki 
Geguritan Bali MP3

Pupuh Ginada
1.    Bapa jani manuturang
Apang cening jwa minèhin
Satwannya ya i sang cangak
Ngeka daya mapi sadhu
Momonnyane kaengkebang
Gampil katakil
Apang siddha mikolihang.

2.    Ngawit bapa manuturang
I cangak sedek minehin
Kenken jani ban madaya
Bene apang bakat ejuk
Di telagane apang telah
Sekabedik
Sadina awake ngamah.

3.    Melah jani upayaang
Jani ngamah malu tuni
Ngalih di tongose lenan
Bene apang tusing tau
Alusin malu ya baan
Sekabedik
MΕ«sti ya sayan tabah.

4.    Yening suba boh makejang
Gampang jani ban ngejukin
Peped ya sekabedikang
Keberang johang mundut
Ditu mara lawut tadah
Kenyir-kenyir
I cangak pragat ngeka daya. 

5.    Carita ya pasemangan
Di tlagane ane aΕ›ri
Ditu maring tengahing alas
Kapayasin bungan tuΕ„jung
EyehΕ„ane dalem pesan
Turing ening
Liyu bene maulehan.

6.    Majujuk ditu i cangak
Batis nengkleng semu rimrim
mapanganggo ya sarwa petak
Meganitri lan maketu
Manting-anting masulimpang
Cara suci
Mirib kadi sang bhagawan.

7.    Sing taen ngutang semengan
Sang bhaka suba maningkrik
Majujuk saih di tengah
Nanghing ya sing taen ngantug
Peesnane kagelekang
Ngwalek di ati
Nah jani buwin kesepan

Pupuh Sinom
1. Yan kudang dina kapo i cangak
Nyalanang daya ane culig
Mabet abet twara mangsa
Yadin ada manguyakin
Bene iya saayan bani
Mapunduh ya tur mangrubung
Ada bani manetesang
Maatur manunas sisip
Aksama ratu
Tityang mangkin manunasang.

2. Tityang dahat angob pisan
Dados usan mamati mati
Mamaksa sakancaΕ„ tityang
Sang bhaka keΕ„yung nayawurin
Yen ento tunasang cening
 nah oΕ„yangan malu kumpul
Apang oΕ„ya madingehang c
Ritan bapane ne ngΕ«ni
Saking tuhu jani bapa manuturang.

3. Ne malu maan sakit raat
Dasdasan bapa mati
Ngarengreng teken kaah-kaah
Angkyan bapa nu abedik
Gantin bapa nu maurip
Bhatara asung manulung
Masabda saking mantra
Mapica ubad dahat sulit
Apang suwud
Bapa Ε„alanang himsa karma.

4. Di suban bapa ngiringang
Bapa seger pramangkin
Tanpa boreh tan pa ubad
Di subane seger jani
Bapa bwin kandikain
Maprayascita mapupug
Mawinten terus kadhiksa
NganΕ«tin Ε›asana Ε›uci
Dadi wiku
MaΕ„yalanang kadharman.

5. Bapa tusing bani tulak
Teken pawisik sang hyang widhi
Jani suba bapa Ε„alanang
Suwud mangsa mamati-mati
Dadi padanda mraga Ε›uci
Dosan bapa ane malu
Tebus bapa apang telah
Eda takut cening jani
Mai mapunduh
Ngajak bapa mapeneman.

6. Sang bhaka keΕ„yem di manah
Reh dayane mangambahin
Bene tusing ada rengas
Pada meled panesekin
I cangak maΕ„yambungin
Prajani ngesehin semu
MamuΕ„yi ngarod megat-megat
Uduh panak bapa cening
Twara buwung
Cening enggal karusakan.

7. Sedih bapa tan pahingan
Reh lekete teken cening
Bapa suba pedas pesan
Ortha ne ya suba pasti
Mendega peΕ„car lan paΕ„cing jaring
tukang sungsung lan sewu
Lakar teka mangubekang
Di sasih kapate jani
Twara buwung
Cening oΕ„ya kabakatang.

8. Pegat muΕ„yin ne nuturang
Lawut mulisah i cangak ngeling
MarΕ«pa kangen lulut mengawas
Saha ngame-ame hyang widhi
Duh pukulun dong suryanin
Tityang i tua gunngun
Nirguna san yajΕ„an tityang
Tan siddha antuk nulungin
Mirib lampus
Sisyane padem makejang.

9. Mara munto ngulame i cangak
Bene ditu pada miragi
Makejang bene katakutan
Ningeh wacanan sang maharsi
Ada ngarepang matΕ«r aris
Ampura paduka maharsi
Tulungin Ε«ripang Ε›isyan iratu
sakaΕ„caning watek iwek
Ledang ratu mapica urip
Tusing lampus
Sisyan i ratu makejang.

10. Ledang ratu tunas tityang
Urip sisyane  makasami
Ida padanda macengaehan
Sinambi mesemu jengis
Pangus nyutsut toyan aksi
Tur muΕ„yine ngrerΕ„es alus
Mecuk alis cara ngenehang
Bapa inget teken cening
Cening bagus
Ada tlaga melah pesan

11. Apit gunung lingah pisan
Bwina danune lintang ilid
YehΕ„e ening kalintang d
AlemΕ„e tan kadi-kadi
Keneh bapane jani
Yan suba cening sepaut
Jalan kema cening mapindah
Seka bedik bapa ngajangin
Yaning cumpu
Bapa pacang memuatang

12. Sedina bapa ngeberang
Sinah sing kabhayapati
Pragat i cangak nuturang
Be ne apang ngitungin
Mani semeng apang nampi
Yaning pada sampun cumpu
Keto pabesen i cangak
Be ne sangkep gelis
Pagarudug
Tusing tau teken naya

13. I lubak masangang daya
Nyaru ia mabulu kedis
Nanging ukud ane tulak
I yuyu Ε›iksa di ati
Aketek twara ja nguguanin
Teken solah i cangak letuh
Sawireh sarune mekada
Tepung pamor minekadi
Wireh patuh
Yan tan bakat rasayang

14. Dija ada unduk buayane
Tuwara ngamu memati-mati
Ngakal ngae pules-pulesan
Apang bani manesekin
Yening mΕ«la dasar culig
Kasane anggon mengaput
Kasuwen iya pasti ngenah
Jati luya ane rihin
Janten luntur
Ane patut yadin loyang.

15. Mabet-mabet twara mangsa
Apang eΕ„yak manesekin
Liu yan imba-imbayang
Anggon titi maminehin
Sawireh liu paciri
Kadi ya i kedis celepuk
Buta yen kala lemah
Reh ajerih ring hyang rawi
Yaning surup
Ya ke cedang mengawasang
Pupuh Ginada
1. Wireh paswara ngalahang
I yuyu ya jani nengil
Crita mani pasemengan
I cangak suba jumujug
Be ne pada ya menekan
Saling maluin
Pang malunan kapindahang

2. I cangak mamunyi banban
Suba kapacuk ban cening
Yen pacuk lan majalan
Bapa tusing maksa bengkung
Lamun cening twara enyak
Tusing pedih
Wireh cening ngrasayaang.

3. Swaddharman bapa nguduhang
Mapawekas teken cening
Apang tusing kena beΕ„cana
Keneh bapa saking tuhu
Nulungin buka i dewa
Aduh cening
Bayun bapa kesyab-kesyab.

4. Ne jani bene magarang
NgatΕ«rang awak saling malunin
Nunas ratu jwa gelisang
Bwat tityang mangda kantun
Sang cangak maΕ„yawisang
Nah magilir
Kudyang bapa acepokan.

5. Sarahina kagilirang 
Sang cangak kendel mangikrik
Mokoh sadina mangamah
Kaejohang maring gunung
Di duwur batune asah
Ngae silib
Ne nu pang da ya nawang.

6. Makelo-kelo suba sinah
Bene ditu sayaan tekis
 twara nu magantulan
TulangaΕ„yane liu madugdug
Dadi batu tongosne ngamah
Ne si duri
I yuyu kena giliran.

7. Di gantinne ya kapindahang
I yuyu suba di tepi
Sang cangak enggal teka
I yuyu nesek umatΕ«r
Inggih paduka padanda
Nunas gelis
Mangda  tan tityang kasepan

8. I cangak sada runtag
Yen pet katara ne jani
Sing buwung lakar kasengkala
I yuyu ngarepang ditu
BawongΕ„ane kagisiyang
Antuk kapit
Tur matΕ«r apanga enggal.

9. Twara dadi ya tanggehang
I yuyu apang kaenggalin
Alon i cangak ngeberang
I yuyu ditu magantung
Di bawongΕ„ane i cangak
Kaget gelis
Teked di batu ne asah.

10. I yuyu ditu mamedasang
Tulang madugdug mamutih
Nanging ya suba sedia
Jani bhΕ«ktine katemu
KapitΕ„ane keakesang
Tur mamuΕ„yi
Iba cangak nah orahang.

11. Tulang apa to makacakan
Miwah dhanune Ε›uci
Jani kai suba pedas
Iba mapi-mapi sadhu
Εƒyaman kai telah amah
Cai da mungkir
Bhukti gede maΕ„yihnayang.

12. Sambil kapitne keakesang
Mamatbat mangancan mati
Tebus dosan caine cangak
Urip ibane bakal bancut
Dosan ibane kaliwat
Jani asanin
Bawong ibane bakal pegat.

Pupuh Dandang
1.    Lamen jani buin bapa manuturang
Satuane i cangak bagusan cening miragi
satuan bapane ngacuh
Ngandang nganjuh tanpa indik
Medasar ban keneh sayang
Krana bapa mula lacur
Tuah mebantang ban manah sane sayang
sayange mapianak
Madak sida manggih melah.

2.    Krana keto hidupe tuah ajahan
Ngumbang dijagate
Bekele tuah kekalih
Suka duka mati hidup
Sugih tiwas beneh pelih
Ento tusing ngidayang impasang
Ne ulati jalan tuwut
Laksanane ane corah pang bedikang
dosane bakat kapupu
Sinah berat riwekasan

Pupuh Ginada
1.    I cangak slegak-selegak
Ngacuh munyi ngidih urip
Pelih icang saja pesan
Kwala icang ngidih idup
Apa cai kakenehang
Kal adanin
Buin seidupe mamanjak.

2.    I yuyu jani manimbal
Da cai liyu mamunyi
Aba kai malipetan
Di tongos kaine malu
Yening cai nora enyak
Dini mati
Basang kaine gragetan.

3.    I cangak sing nidayang ngudyang
Uripne suba magisi
Kudyang ban manyelselang
Malipetan bayune suwung
I yuyu tetep sedya
Satata nepit
Bawong ipune i cangak.

4.    Enggal jani kacritayang
I yuyu teked ya jani
Di tongos ne i pidan
Dimarane menceg tuun
Kapitnane keakesang
Sambil mamunyi
Nguman-uman ya i cangak.

5.    Jani kal manutugang
Munyin kal ane tuni
Cai tuwi madasar corah
Satata madya apus
Sing pantes baang ukuman
Bangka cai
Anggon pamayahan salah.

6.    Di subane kaah-kaah
Nagih bangka kelik-kelik
Enu masih cai corah
Nagih nomok apang idup
Yening suba cai elah
Pasti buwita
Ngulah aluh panga motah.

7.    Sajaba cai bangkaang
Tan paguna nu maΕ«rip
Saidupan ngae cara
Ne karmman caine pupu
Ala ayu mΕ«la mabwah
Tur kakapit
Pegat bawong ya i cangak.

Pupuh Sinom
1.    Disubane i cangak pejah
Atmane melecut gelis
Manyujur sunia loka
Karmapala ne ngatehin
Parek ring yama dipati
Ne nerima dane sepawut
Teken salahe di lemah
Ala kelawan becik
Mapan ditu
Mapulan sarwa endah.

2.    Atma udang lan nyalian
Pada girang mepagpagin
Atmane ya i sang cangak
Praya lakar menyakitin
Ngewalesang duke urip
Jani ada jalan luwung
Apan jani maan tandingan
Cara bikas ne maurip
Pada kamiuh
Nandan atmane sang cangak.


3.    I cangak mekesiab ngajinang
Kimude tan sipi-sipi
Inget teken laksana corah
I nyalian nyapatin
Jero mangkin wau prapti
Napi mawinan manutug
Sisian mangku sami mendak
Nguda mangku dadi sintrik
Tan maketu
 bajrane dija mekutang.

4.    Benyah kenehne i cangak
Kimude tan kadi-kadi
Alus munyine i nyalian
Kaborbor memanesin
I cangak kolok manengil
I nyalian buin ngelantur
Kenyir manis sada banban
Napi karya mangku mai
Jaga muput
Napi wenten sang mayadnya.

5.    Duh bapa lacur pisan
I yuyu sane menyakitin
Baong bapane pegat
Nebus dosan bapane nguni
Ne jani bapa ngatehin
Ngalih tongos ane luwung
Nyalian kenyem nimbal
Nyadia tityang mengatehin
Genah luwung
Sampun nyantosang pedanda.

6.    Suksma bapa ring manah
Wireh cening jemet miragi
Jani bapa buin nutugang
Ceritanya i cangak culig
Sinah melawat ban cening
Buah karmane kapupu
Ala ayu mula mabuah
Sang cangak mengalap jani
Tur manutug
Mangateh kedasar kawah.

7.    Tukad srayu kaliwatang
Udang nyalian mapagin
Juru tuyuhin lampah
I cangak ya bingung paling
Liu tepuk tawah nakutin
Mrasa teken dewekne malu
Enggal bapa nyeritayang
Di tegal penyangsarane prapti
Liu tepuk
Atmane ke bayang-bayang.

8.    I cangak jejeh ngerengak
Merasa teken bikas nguni
I cangak jani menakonang
Sangkan bapa ajak mai
Bapa takut mengiwasin
Ada matitig miwah megantung
Manut dosane di lemah
Ane ada uber api
Paseleguk
Pajerit mangalad-alad.

9.    Ada buin ajinang bapa
Ane ka oros kelolohin
Wadah kau badeng singrang
bungutnyane pecik ngejengit
Tuara nguning wus sedih
I betara lintang bendu
Ngaambil pentung ke bayang-bayang
kenken salahnya ento cening
Duke malu
Udang nyalian tur menanggal.

Pupuh dandang
1.    Ida sang yama dipati
Tusing dadi duegun nutur
Juru raos apang melanin
Yadin sundul pipis emas
Sing ngidayang tuara buung
Yan solahe mula salah suba sinah
Dini jani maan pikolih
 teken karmane jele pisan.

2.    Ya i cangak sayan resres kejejehan
Ngelawin ngucap
Sangkan keto cening jani
Sepala cening manulungin
Enggalin ajak makisid
Bayun bapa jejeh pisan
Apang bapa tusing katemu
Yan hukuman baat pisan tulung akalang
Orahang atma suci
Dumitis bapa kal memanjak

3.    Ih cangak dadi congah cai mangucap
Tuara merasa teken awak
I nyalian muah lekin
Nah icang tutug
Icang sanget medalem cai
Ento ada tongos melah
Teken bikas caine apang manut
Ne pantas kawah pangeleburan corah
Ditu cai tongosin
Cai dadi dasar kawah.

4.    Tur bengong i cangak kamemegan
Baongne kajemak
Kaered jani
Be lan udang pada milu
Bareng ngered ewer mamunyi
Ih cai bako corah
Kaden cai dini patuh
Dosan caine dilemah ilidang
Dadi rurubin ban pipis
Yadin duege mangakal

Pupuh Ginada
1.    I cangak mangebyugan
Awak ngetor sambil ngeling
Takutne sayan nyangetang
Ngajinang atmane liu
Kesakitan ke bayang-bayang
Pada pajerit
Ngeres basing ya i cangak.

2.    I nyalian buin mangucap
Ih cangak nah iwasin
Ento ane kebayang-bayang
Buin kesep lakar kaceplung
Buat dadi dasar kawah
Tekening cai
Buah corahe di lemah.

3.    Dilemah ngidayang ngelak
Pelih ngidayang impasin
Wireh dueg manyaruang
Kantine anggon pakukuh
Ane salah dadi asah
Bisa kalis
Kantine ngraosang

Komentar

  1. Niki Maha Karya Mulia, tetamian pengelingsir Bali, suksma sampun ngelestariang. Bapak Nykman Rede ring dije mangkin meneng? Sire sane mengarabg Geguritan Puniki. Suksma.

    BalasHapus
  2. sangat membantu waktu meguritan

    BalasHapus

Posting Komentar

Postingan populer dari blog ini

Geguritan Cupak Grantang

Geguritan Dharma Prawertti